W wakacje postaw na odporność

Ile razy w ciągu ostatnich miesięcy dopadały nas infekcje? Czy nasze dzieci chorują częściej niż ich rówieśnicy? Kilka krótkotrwałych przeziębień w ciągu roku to naturalne zjawisko, ale – częste i długotrwałe infekcje, wymagające ciągłej antybiotykoterapii, gwałtowny spadek masy ciała czy powtarzające się głębokie ropnie skórne mogą świadczyć o pierwotnych niedoborach odporności (PNO). Eksperci kampanii „Postaw na odporność — zacznij od diagnozy” wyjaśniają z czym wiążą się pierwotne niedobory odporności oraz radzą, w jaki sposób funkcjonować z chorobą latem.

Niska odporność

Pierwotne niedobory odporności (PNO) stanowią grupę rzadkich, często uwarunkowanych genetycznie chorób związanych z dysfunkcją układu odpornościowego1. Szacuje się, że na PNO na całym świecie choruje nawet 6 mln osób. Pierwotne niedobory odporności w większości ujawniają się w okresie niemowlęco-dziecięcym. Jednak mogą być zdiagnozowane także u osób dorosłych.
Z badania przeprowadzonego na zlecenie organizatorów kampanii „Postaw na odporność – zacznij od diagnozy” wynika, że prawie 43% Polaków słyszało o pierwotnych niedoborach odporności. Mimo to okazuje się, że w Polsce problemem jest brak świadomości objawów PNO. Aż 22% badanych nie potrafiło wymienić żadnego z nich. Niedostateczna wiedza na temat objawów sprawia, że chorzy zazwyczaj trafiają do odpowiedniego lekarza zbyt późno. Należy pamiętać, że w przypadku PNO wczesna diagnoza to podstawa. Może ona znacznie wpłynąć na poprawę jakości życia pacjenta, uchronić go przed niepełnosprawnością lub nawet uratować mu życie.

Jak przetrwać lato z PNO?
Chorzy na PNO są szczególnie podatni na rozmaite infekcje. Dlatego w miejscach publicznych oraz podczas wyjazdów wakacyjnych powinni zachować szczególną ostrożność. Mimo wielu niedogodności mogą oni cieszyć się latem, tylko muszą pamiętać o ścisłym przestrzeganiu zasad higieny. Najważniejsze i podstawowe są takie czynności jak: prawidłowe mycie rąk, zabezpieczanie się przed zakażeniami grzybiczymi nóg oraz higiena w zakresie żywności.
Pacjenci z PNO powinni pamiętać, że nawet w trakcie upałów są narażeni na różnego rodzaju infekcje. Szczególnie powinni uważać na gwałtowne zmiany temperatur np. w trakcie korzystania z klimatyzowanych pomieszczeń.
— Niebezpieczne dla osób zmagających się z PNO są także biegunki, które mogą mieć gwałtowny i długotrwały przebieg. Dlatego pacjentom zalecam picie tylko butelkowanej wody i unikanie jedzenia pochodzącego z niesprawdzonych źródeł. Ponadto, ze względu na ryzyko zakażenia radziłabym unikać jedzenia produktów surowych czy niedogotowanych takich jak sushi, tatar czy krwiste steki — wyjaśnia dr hab. n. med. Sylwia Kołtan, Immunolog ze Szpitala im. Antoniego Jurasza w Bydgoszczy.

Przez żołądek do odporności

Lato to także doskonały czas na to, aby zadbać o odpowiednie odżywianie. Problemy natury gastrologicznej dotykające obszarów jamy ustnej, gardła, żołądka i jelit są powszechne u wielu pacjentów chorujących na PNO. Ich układ pokarmowy jest nieustannie narażony na działanie wirusów, pasożytów i bakterii, które powodują podrażnienia, zapalenia lub zakażenia śluzówki jelit. Dlatego dla zachowania równowagi jelitowej oraz dobrego samopoczucia bardzo istotna jest dobrze skomponowana i ściśle dopasowana dieta.
W diecie osób zmagających się z PNO szczególnie ważne są antyoksydanty - głównie witaminy A, C i E ale także flawonoidy i inne substancje przeciwutleniające pochodzenia roślinnego. Oczyszczają organizm z wolnych rodników i wspomagają układ odpornościowy.
— Ich źródłem powinny być przede wszystkim warzywa i owoce, zwłaszcza czerwona kapusta, papryka, szpinak, natka pietruszki, borówki, maliny, agrest czy aronia. Ważnym składnikiem diety osób chorych na PNO są kwasy omega 3, które znajdujemy głównie w tłustych rybach morskich oraz w olejach roślinnych (lniany, rzepakowy). Szczególnie zaleciłabym spożycie ryb z pewnego źródła (wolnych od pasożytów i antybiotyków) oraz szerokie stosowanie olejów roślinnych "na zimno" do potraw — radzi dietetyk Ewa Kurowska.