Nauczyć niepełnosprawnego samodzielności w życiu

— Słyszymy terapeuta zajęciowy i już mamy przed oczami człowieka lepiącego garnki z osobami niepełnosprawnymi, ale to nie do końca prawda.



— W powszechnym odbiorze społecznym terapia zajęciowa jest często niedoceniana, traktowana marginalnie, sprowadzana do roli wypełniania wolnego czasu zajęciami artystycznymi (rysunek, malarstwo, zajęcia muzyczne, taneczne) lub drobnymi pracami ręcznymi (stolarstwo, krawiectwo, dziewiarstwo, metaloplastyka, itp.). Mało kto wie, że jest to ważna dziedzina kompleksowej rehabilitacji — skoncentrowana na pacjencie forma aktywności, która ma za zadanie promocję psychicznej i fizycznej sprawności uczestnika terapii. Podstawowym celem terapii zajęciowej jest przygotowanie osób z różnymi rodzajami niepełnosprawności do sprawnego funkcjonowania w życiu codziennym, osiągnięcie optymalnej jakości życia z uwzględnieniem szybkiego powrotu do środowiska domowego, procesu kształcenia, uzyskaniu zatrudnienia. 



— Biorąc pod uwagę starzenie się społeczeństwa, można zakładać, że będzie to zawód, w którym w najbliższym czasie nie trzeba obawiać się bezrobocia.



— Starzenie się społeczeństwa jest dużym wyzwaniem dla opieki medycznej, wymusza zmianę podejścia do problemów starszych pacjentów. Proces starzenia, choć sam nie powoduje chorób, to ułatwia ich występowanie, a co za tym idzie zwiększa zagrożenie niesprawnością. Ryzyko to jest tym większe, im starsza jest osoba. Z badań przeprowadzonych w 2014 roku przez GUS wynika, że populacja osób niepełnosprawnych w Polsce może liczyć nawet 4,9 mln osób. Co druga dorosła osoba niepełnosprawna ma problemy w wykonaniu prostych codziennych czynności związanych z samoobsługą (jedzenie, wstanie z łóżka, ubranie się, umycie się, korzystanie z toalety, itp.), a prawie 3/4 niepełnosprawnych ma także problemy z prowadzeniem własnego gospodarstwa domowego. Znaczna część tej populacji musi korzystać z pomocy innych osób. Należy podkreślić, że obecnie co czwarty dorosły Polak ma problemy psychiczne, stąd istnieje pilna konieczność otoczenia specjalistyczną opieką dużej grupy społeczeństwa. I tu właśnie jest rola terapeuty zajęciowego, który powinien być członkiem interdyscyplinarnego zespołu rehabilitacyjnego, który będzie prowadził w szpitalu lub na oddziale pobytu dziennego rehabilitację ogólnoustrojową, neurologiczną, psychiatryczną. Miejsca pracy terapeuty zajęciowego to także domy pomocy społecznej, zakłady opiekuńczo-lecznicze, specjalistyczne ośrodki pobytu dziennego dla dzieci i dorosłych z upośledzeniem umysłowym, świetlice socjoterapeutyczne. W Europie (poza Polską) terapeuta zajęciowy może prowadzić prywatną praktykę, pracuje także w środowisku domowym pacjenta - pomaga odpowiednio przystosować mieszkanie lub dom, tak aby osoba niepełnosprawna była samowystarczalna, jak tylko jest to możliwe. 
Jeśli chodzi o obawę przed bezrobociem — szacuje się, że w Polsce niedobór w pełni wykwalifikowanych specjalistów w zakresie terapii zajęciowej w państwowej służbie zdrowia i ośrodkach prywatnych wynosi ok. 30%. W Europie i USA jest to zawód o bardzo wysokim stopniu zatrudnienia wśród absolwentów i wysokiej płacy — liczne agencje zatrudnienia prowadzą nabór w rytmie ciągłym. 

Anna Szapiel-Danylczuk