Piątek, 22 listopada 2024

Jeziorański święty Krzysztof od pielgrzymów

2016-12-20 08:00:00 (ost. akt: 2016-12-19 15:49:39)
Św. Krzysztof z Dzieciątkiem w Potrytach

Św. Krzysztof z Dzieciątkiem w Potrytach

Autor zdjęcia: archiwum

Podziel się:

Unikalną na Warmii płaskorzeźbę w kamieniu można obejrzeć w Potrytach w gminie Jeziorany. Ustawiona w pobliżu dawnego młyna, przedstawia wizerunek świętego Krzysztofa z Dzieciątkiem.

Potryty leżą na trasie rzeki Symsarny. Jest to dawna osada, założona w pierwszej połowie XIV wieku. W XVII wieku wybudowano tutaj młyn wodny. Przed I wojną światową majątek należał do magnackiej rodziny von Marquardów. Tworzyło go 280 ha ziemi, barokowy pałac, zabudowania gospodarcze, młyn wodny, młynarzówka. W latach dwudziestych XX w Potrytach funkcjonował też drugi młyn i tartak. Po wojnie utworzono we wsi PGR. Uprawiano ziemię orną, hodowano bydło, we wsi postawiono domy mieszkalne. PGR padł na początku lat 90. Majątek Agencja Rolna Własności Skarbu Państwa sprzedała w ręce prywatne. W miejsce młyna powstała elektrownia wodna.

Dlaczego warto, jadąc z Jezioran do Dobrego Miasta, zajrzeć do Potryt? Ze względu na dawny zabytkowy młyn i płaskorzeźbę św. Krzysztofa z Dzieciątkiem, unikalnym w skali województwa dziełem, jak młyn wpisanym do rejestru zabytków w 1967 roku. Wcześniej była wmurowana w mur stojący na moście przez Symsarnę. W czasach współczesnych mur zastąpiono metalową barierą, budynek młyna wyremontowano, a rzeźbę po wycięciu ustawiono na skwerze.
Dlaczego właśnie św. Krzysztof? Imię Krzysztof pochodzi z języka greckiego i oznacza tyle, co „niosący Chrystusa”. Na podstawie tego imienia powstała taka legenda. W młodości Krzysztof miał na imię Reprobus i służył szatanowi. Kiedy zapoznał się z wiarą chrześcijańską, przyjął chrzest i postanowił odpokutować za swoje grzechy. Zamieszkał nad rzeką Jordan i w miejscu, gdzie rzeka była płytsza, przenosił na swoich barkach przez wodę pielgrzymów. Pewnego dnia usłyszał głos dziecka, które poprosiło, żeby je też przenieść. Wziął dziecko na ręce i nagle poczuł ogromny ciężar.
— Kim jesteś? — zawołał.
— Jam jest Chrystus, dźwigając mnie, dźwigasz cały ten grzeszny świat! — usłyszał w odpowiedzi. — Masz wybaczone!
Wtedy przyjął imię Christoforos, czyli „niosący Chrystusa”. Po latach poniósł śmierć męczeńską i wszedł do grona świętych. Ta legenda stała się natchnieniem dla wielu artystów. Niektórzy z nich tworzyli płaskorzeźby i posągi przedstawiające św. Krzysztofa z Dzieciątkiem, które ustawiano w miejscach szczególnie niebezpiecznych, m. in. nad rwącą wodą czy przy młynach jak ten w Potrytach. Święty Krzysztof jest patronem pielgrzymów, marynarzy, podróżnych, tragarzy, kierowców, turystów, żeglarzy. Ku jego czci poświęca się pojazdy mechaniczne. Taka właśnie ceremonia odbywa się na Warmii co roku podczas obchodów rocznicy objawień w Sanktuarium w Gietrzwałdzie. Warto więc pojechać do Potryt i obejrzeć płaskorzeźbę, z którą związana jest wspomniana legenda.
Władysław Katarzyński



Komentarze (0) pokaż wszystkie komentarze w serwisie

Dodaj komentarz Odśwież

Dodawaj komentarze jako zarejestrowany użytkownik - zaloguj się lub wejdź przez FB