Urwane skrzydła, przemakający dach, zdezelowane metalowe schodki, wybite szyby. Taki jest stan wiatraka z Bęsi, w którym kiedyś mieściło się muzeum młynarstwa.
Bęsia, wieś przy drodze z Biskupca na Reszel. Zanim w Europie powstały SPA, tutaj, od 1825 roku istniała nad jeziorem namiastka takiego ośrodka, gdzie wypoczywano i poprawiano sobie urodę. Ośrodek założył starosta reszelski Carl Otto Beniamin von Knobloch. Zbudowany w latach 1720-1730 pałac w Bęsi należał do najpiękniejszych na Warmii. Drugim, najbardziej rozpoznawalnym obiektem we wsi był postawiony w latach 1808-1810 wiatrak typu holenderskiego. Nie zauważyć go nie sposób, do dzisiaj stoi w pobliżu szosy. Spełniał swoją funkcję jeszcze jakiś czas po wojnie, po czym nie wytrzymał konkurencji Państwowych Zakładów Zbożowych. Wtedy zaprzestano produkcji, urządzenia wymontowano, część z nich zapewnie przygotowywano do wywiezienia na złom, pokryte rdzą koło zamachowe i inne metalowe elementy leżą na zewnątrz.
Nad szacowną budowlą w jej dziejach słoneczko zaświeciło raz jeszcze, kiedy w Bęsi w 1959 roku powstał oddział Stowarzyszenia Społeczno-Kulturalnego „Pojezierze” a rok wcześniej Rolniczy Rejonowy Ośrodek Doradztwa Rolniczego.
— To były czasy! – wzdycha jeden z mieszkańców bloku w centrum wioski. — Trzystu pracowników, produkcja rolnicza, hodowla bydła mlecznego i świń. No i ten wiatrak!
Stowarzyszenie pozyskało pieniądze na remont zabytkowej budowli i utworzenie w wiatraku klubo-kawiarni oraz galerii sztuki. Potem zgromadzono fachową literaturę z zakresu młynarstwa, odrestaurowano ocalały sprzęt, przywieziono na ekspozycję młynki do kawy, modele wiatraków. Powstałe Muzeum Młynarstwa Powietrznego było jedynym w Polsce. Bywali tu turyści i osoby szkolące się w RODR. Stowarzyszenie zapraszało na spotkania autorskie znanych pisarzy, jak Maria Zientara-Malewska, plastyków, wśród nich Hieronima Skurpskiego i piosenkarzy.
— To były czasy! – wzdycha jeden z mieszkańców bloku w centrum wioski. — Trzystu pracowników, produkcja rolnicza, hodowla bydła mlecznego i świń. No i ten wiatrak!
Stowarzyszenie pozyskało pieniądze na remont zabytkowej budowli i utworzenie w wiatraku klubo-kawiarni oraz galerii sztuki. Potem zgromadzono fachową literaturę z zakresu młynarstwa, odrestaurowano ocalały sprzęt, przywieziono na ekspozycję młynki do kawy, modele wiatraków. Powstałe Muzeum Młynarstwa Powietrznego było jedynym w Polsce. Bywali tu turyści i osoby szkolące się w RODR. Stowarzyszenie zapraszało na spotkania autorskie znanych pisarzy, jak Maria Zientara-Malewska, plastyków, wśród nich Hieronima Skurpskiego i piosenkarzy.
W Bęsi śpiewała między innymi Anna German, Sława Przybylska i Jerzy Połomski, występowali olsztyńscy filharmonicy. RODR został zlikwidowany w 1991 roku a majątek, wraz z pałacem i wiatrakiem, gdzie muzeum zostało zlikwidowane, przejęła Agencja Własności Rolnej Skarbu Państwa. W 1998 roku majątek kupiła prywatna spółka. Z czasem produkcja została wygaszona, obiekty gospodarcze niszczeją. W ruinę popadają też oba zabytki. Nie pomagają monity kierowane do warszawskich właścicieli (w tym czasie się zmienili) ze strony konserwatora zabytków.
— Ubolewamy na tym bardzo, ale nie jest to nasza własność, nic nie możemy zrobić — oświadcza Henryk Duda, wójt Kolna.
Komentarze (5) pokaż wszystkie komentarze w serwisie
Dodaj komentarz Odśwież
Zacznij od: najciekawszych najstarszych najnowszych
Dodawaj komentarze jako zarejestrowany użytkownik - zaloguj się lub wejdź przez
! #2197270 | 81.170.*.* 8 mar 2017 11:24
Henryk"nic nie mogę"Duda
Ocena komentarza: poniżej poziomu (-1) ! odpowiedz na ten komentarz
Bęsia #2197184 | 151.248.*.* 8 mar 2017 08:59
Wszystko w Bęsi niszczeje ,ten piękny pałac który był dumą i wizytówką tej małej miejscowości popadł w ruinę - taka jest nasza Polska zniszczyć,zaorać i pozyskać jak najwięcej pieniędzy tylko dla siebie.A nasza historia nasze dziedzictwo - perełką był wiatrak w Bęsi za 2 3 lata przestanie istnieć.Tylko wspomnienia zostaną,które za kilka lat ulecą jak mgła na polach.Zal takich miejsc.W Bęsi pozostanie tylko historyczny barszcz sosnowskiego .
Ocena komentarza: warty uwagi (3) ! odpowiedz na ten komentarz
Warmiak #2197076 | 79.185.*.* 7 mar 2017 23:38
i nie Anna German, tylko Anna Hörmann, ale tego też pewnie nie wiecie
Ocena komentarza: warty uwagi (2) ! odpowiedz na ten komentarz
Warmiak #2197075 | 79.185.*.* 7 mar 2017 23:37
Hieronim Skurpski? Chyba Hermann Schmidt! Zobaczcie co z naszej Warmii zrobiliście, jaki syf!
Ocena komentarza: warty uwagi (2) ! odpowiedz na ten komentarz
Reszel stolicą Biskupca! #2196936 | 89.228.*.* 7 mar 2017 20:36
Ktoś, kto doprowadził do takiego tragicznego stanu tego pięknego zabytkowego wiatraka powinien być zakuty w dyby przed tym wiatrakiem.
Ocena komentarza: warty uwagi (3) ! odpowiedz na ten komentarz