Bez dowodu daleko nie pojedziesz

Czy można żyć bez dowodu? Nie zawsze. W wielu przypadkach jest on niezbędny. Gdzie? Łatwo to sprawdzić.
— Przy rezerwacji wycieczki i płatnościach nie wymagamy dowodu osobistego. Będziemy go potrzebować w momencie wyjazdu — informuje nas jeden z pracowników biura podróży. — Jeśli kończy się termin ważności dokumentu, warto jednak dokładnie zaplanować podróż. I założyć, że musimy mieć dwa, trzy tygodnie, by wyrobić nowy dokument.

A jak jest w banku? Przychodzę do mojej placówki, w której jestem stałą klientką.
— Przykro mi, bez dowodu osobistego nie mogę udzielić pani żadnych informacji — mówi pani w okienku.
Chcesz telefon komórkowy na kartę? Nowy abonament? Bez dowodu osobistego nie masz co zaglądać do salonu telefonii komórkowej.
— Klienci próbują nam wciskać ksero z odbitką dowodu osobistego — mówi nam jeden z pracowników salonu. — A bez ważnego dokumentu nie możemy zrobić nic.

Obecnie w Olsztynie nadal trwa masowa wymiana dowodów osobistych. Wszystko dlatego, że przed dekadą wydano u nas około 33,5 tysięcy dowodów osobistych. To efekt masowej wymiany zielonych książeczkowych dowodów na plastikowe w 2007 roku.
— Wniosek o wydanie nowego dowodu osobistego złożyłam tydzień temu — mówi nam Agnieszka Karolewska, olsztynianka. — Ale przyznaję, że tak naprawdę dowodu nie potrzebuję zbyt często. W banku? Najczęściej używam karty, pożyczek staram się nie brać. Dowód przyda się dopiero w przyszłym roku, w czasie wakacji, bo wybieram się na Słowację.
Są też osoby, które przez jakiś czas żyły bez ważnego dowodu osobistego.
— Po nowy musiałem specjalnie przyjechać z Anglii, gdzie pracuję — tłumaczy Ireneusz Konieczek, tata 7-letniej Oliwii. — Tam raczej nie jest mi potrzebny. W Wielkiej Brytanii najczęściej wykorzystywanym dokumentem tożsamości jest prawo jazdy. O, tutaj nie ma miejsca zameldowania, jak było wcześniej — dziwi się oglądając nowy dokument. — To nieistotne. Najważniejsze, że jest. Córka ma swój paszport i to w jej przypadku wystarcza.
A tymczasem może być istotne, jeśli będziemy starać się o kredyt w banku, ten może zażądać od nas zaświadczenia o meldunku. I co? I choć wymiana dowodu osobistego jest darmowa, to już wspomniany papier do banku już nie. Kosztuje 17 złotych. Z opłaty można być zwolnionym, jeśli zaświadczenie jest potrzebne do urzędu pracy, NFZ czy ZUS-u.

Jak się dowiedzieliśmy w wydziale prasowym Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji wniosek o wydanie dowodu osobistego trzeba złożyć co najmniej 30 dni przed upływem terminu ważności.
— W przypadku, gdy upłynie termin ważności dowodu osobistego jego posiadacz powinien jak najszybciej złożyć wniosek o wydanie nowego dowodu osobistego. Można to zrobić osobiście albo drogą elektroniczną — informują urzędnicy. — Wniosek składa się do organu dowolnej gminy, w którym później następuje jego odbiór. Warto zaznaczyć, że wydanie dowodu osobistego następuje w terminie 30 dni od dnia złożenia wniosku.

To potwierdzają również przedstawiciele olsztyńskiego ratusza.
— W naszym referacie wnioski o nowy dowód osobisty mogą złożyć nie tylko olsztyniacy, ale również mieszkańcy okolicznych gmin, a także osoby z innych miast — mówi Janina Wanagiel, kierownik Referatu Dowodów Osobistych. — Trzeba pamiętać, że tam gdzie dana osoba składa wniosek, trzeba również odebrać dowód. Wniosek można złożyć również w naszym punkcie w Galerii Warmińskiej. I przypominamy, że fotografia musi być aktualna.

A ile wniosków wpływa obecnie?
— Był okres, że przyjmowaliśmy około 120-130 osób dziennie. Trzeba pamiętać, by wniosek złożyć odpowiednio wcześniej. Czas oczekiwania na nowy dokument wynosi 30 dni. W praktyce to około dwa tygodnie — dodaje kierownik. — Obecnie jest już spokojniej.
A po co nam dowód? Po to, żeby uzyskać prawo jazdy, skorzystać z usług bankowych, zgłosić urodzenie dziecka lub żeby podróżować do krajów Unii Europejskiej i innych krajów, które uznają ten dokument za wystarczający do przekroczenia granicy.
— Zastosowanie dowodu osobistego w praktyce jest więc bardzo szerokie – wszędzie tam, gdzie osoba musi potwierdzić swoją tożsamość, będzie potrzebny dowód osobisty. Ponadto należy wskazać, że każdy pełnoletni obywatel Rzeczypospolitej Polskiej zamieszkujący na jej terytorium jest obowiązany posiadać dowód osobisty — podsumowują przedstawiciele ministerstwa.